We leven in een consumptiemaatschappij. Alles moet snel, gemakkelijk en zonder al te veel inspanning beschikbaar zijn. Dit zie je niet alleen terug in hoe we omgaan met spullen en entertainment, maar ook in onze houding binnen de kerk. Veel mensen komen naar de kerk om te ontvangen: een inspirerende preek, goede muziek, fijne ontmoetingen. Maar hoe zit het met geven, meedoen en bijdragen? Is het tijd om te gaan ‘consuminderen’ in de kerk?
De trap van engagement: van passief naar actief
Je kunt hier spreken van een ‘ladder van betrokkenheid’. Deze trap laat zien hoe mensen zich in verschillende fasen bewegen van passiviteit naar volledige betrokkenheid. Als we dit toepassen op de kerk, kunnen we een paar niveaus onderscheiden:
- Consumeren – Je komt naar de kerk om te ontvangen, maar draagt weinig bij.
- Participeren – Je doet af en toe mee aan activiteiten, maar zonder structurele inzet.
- Contribueren – Je zet actief je tijd, energie of middelen in voor de gemeenschap. Je draagt bij aan het grotere geheel zonder daaruit voordeel te willen halen.
- Initiëren – Je neemt zelf initiatief, start nieuwe projecten en inspireert anderen.
Veel kerken hebben een kleine, actieve kern die zich inzet voor het reilen en zeilen van de gemeenschap. De rest blijft vaak hangen in de eerste fase: consumeren. Maar als we echt een levendige kerk willen zijn, moeten we een verschuiving maken van passieve deelname naar actieve betrokkenheid.
Waarom is consuminderen belangrijk in de kerk?
1. De kerk is een lichaam, geen theater
De Bijbel vergelijkt de kerk met een lichaam: “Want zoals het lichaam één is en vele leden heeft, en al de leden van dat ene lichaam, hoewel het er veel zijn, één lichaam vormen, zo is het ook met Christus.” (1 Korinthiërs 12:12). Een lichaam functioneert niet als sommige delen niets doen. Iedereen heeft een rol, en wanneer we alleen consumeren, werkt het lichaam niet optimaal.
2. Groei komt door betrokkenheid
Jezus riep zijn discipelen niet op om toeschouwers te zijn, maar om volgelingen die actief meedoen. “Wees niet alleen hoorders van het woord, maar ook daders.” (Jakobus 1:22). Echte geestelijke groei komt wanneer we ons geloof in de praktijk brengen.
3. Samen bouwen aan gemeenschap
Een gezonde kerk is een gemeenschap waarin iedereen meewerkt. Dit betekent dat we niet alleen moeten ‘opkomen dagen’, maar ook moeten bijdragen. Dit kan door praktisch werk, bemoediging, gebed, financiële ondersteuning of leiderschap.
Hoe stimuleren we activatie in de kerk?
- Uitnodigen tot participatie – Veel mensen blijven consumeren omdat ze niet weten hoe ze kunnen bijdragen. Maak het makkelijk om mee te doen door concrete taken en mogelijkheden aan te bieden.
- Duidelijke verwachtingen scheppen – Laat als kerk zien dat actief meedoen niet een ‘extraatje’ is, maar een essentieel onderdeel van christen-zijn.
- Verschillende vormen van inzet erkennen – Niet iedereen hoeft te preken of te zingen. Er zijn talloze manieren om bij te dragen, zoals gastvrijheid, techniek, kinderwerk of gebedsteams.
- Voorbeeld geven – Leiders en actieve gemeenteleden kunnen een cultuur creëren waarin betrokkenheid normaal is door zelf enthousiast voorop te lopen.
Conclusie: tijd voor actie!
De kerk is geen restaurant waar we bediend worden, of een drive-tru waar je je bestelling op kunt komen halen. Het is een familie waarin we allemaal een taak hebben. Als we willen dat onze kerk gezond en levendig blijft, is het tijd om te consuminderen en te activeren. Waar sta jij op de trap van engagement? En hoe kun jij een stap omhoog zetten?
